مقدمه:
شرط اساسی زندگی توام با آسایش، نشاط، پیشرفت و موفقیت و رشد و کمال برخورداری از سلامت، بهداشت، و امنیت جسمانی و روانی و اجتماعی است. لیکن تغییر و تحولات سریع علمیو تکنولوژی، تغییر و تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، پیش آمدهای غیر منتظره از قبیل جنگ، زلزله، بیماری و تصادف، پیچیدگی ارتباطات اجتماعی و تهاجم فرهنگی در عصر کنونی مشکلات گوناگونی در زمینههای معیشتی، تحصیلی، شغلی، خانوادگی، تصمیمگیری، ارتباطی، عاطفی، روانی رفتاری و اخلاقی برای بسیاری از افراد در همه جوامع از جمله مردم کشور ما به وجد آورده است و سلامت بهداشت و امنیت جسمانی روانی و اجتماعی آنان را دچار آسیب کرده است. برای جلوگیری و حل و رفع این مشکلات و سازگاری و برخورد موثر و منطقی با موقعیتهای گوناگون زندگی و تامین بهداشت و سلامتی جسمانی، روانی و اجتماعی افراد جامعه متخصصین حرفههای یاورانه به ویژه متخصصان راهنمایی و مشاوره میتوانند کمکهای شایان توجهی ارائه کنند.
 بنابراین در برنامههای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هر کشور باید به فراهم ساختن شرایط وسایل و امکانات مربوط به ارائه خدمات متخصصین حرفههای یاورانه از جمله راهنمایی و مشاوره توجه کافی مبذول گردد. از آنجا که موفقیت و کارآیی موسسات و مراکز ارائه کننده خدمات یاورانه به مراجعان درگرو داشتن متخصصین لایق و کارآمد در حرفههای یاورانه است، تربیت نیروی انسانی واجد شرایط و کارآمد در این حرفهها و از جمله راهنمایی و مشاوره از اهمیت فراوانی برخوردار است.
 برنامه دوره کارشناسی راهنمایی و مشاوره به همین دلیل و برای تربیت و تامین نیروی انسانی لایق و کارآمد برای ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره در مراکز و موقعیتهای گوناگون با استفاده از همکاریهای صاحبنظران با تجربه به این رشته در کشور تهیه و تدوین شده است.


  تعریف و هدف:
رشته راهنمایی و مشاوره یکی از دورههای کارشناسی در نظام آموزش عالی است و هدف از تاسیس آن تربیت متخصصان و کارشناسانی است که بتوانند تصدی امر راهنمایی و مشاوره یا فعالیتهای پرورشی را در هستههای مشاوره، مدارس، مراکز تربیت معلم دانشسراها و سایر موسسات آموزشی و تربیتی، بنیادها بر عهده بگیرند.


  ضرورت و اهمیت:
همه افراد در جریان زندگی خودشان با مسائل و مشکلات متنوعی روبرو میشوند، کودکان نوجوانان و جوانان که این دوره از زندگی آنان با دوران تحصیل در مدارس ابتدایی، راهنمایی و متوسطه و دانشگاه مصادف است به علت تجارب کمتر و بحرانهای خاص این دورهها در جریان برخورد و برطرف ساختن مشکلات و مسائل شخصی و اجتماعی با دشواریهای بیشتری روبرو میشوند و این امر علاوه بر تاثیر گذاردن بر جریان زندگی عادی و معمولی آنان برجریان تحصیلی آنان نیز اثر میگذارد و چنانچه خدمات راهنمایی و مشاوره در دسترس آنها باشد با استفاده از این خدمات طرز حل و رفع و بسیاری از مسائل و مشکلات و موانع را یادگرفته و از زندگی احساس رضایت و خرسندی نموده و سازش بهتر و بیشتری با خود و زندگی خواهند داشت و در نتیجه رشد شخصیتی سالم برای آنان تسهیل خواهد شد و سلامت شخصیت آنان کمتر در معرض ناهنجاری و بیماری قرار خواهد گرفت.
 علاوه بر این نوجوانان و جوانان در این دوره از زندگی با انتخاب رشته تحصیلی و شغل که از مهمترین انتخاب های سرنوشت ساز و تعیین کننده در زندگی فردی و اجتماعی فرد هستندمواجهند و در دنیای کنونی به علت تعدد و تنوع رشتههای تحصیلی و کثرت و تعدد مشاغل و تخصصی بودن آنها این انتخابها برای همه افراد به ویژه نوجوانان و جوانان آسان نمیباشد و چنانچه خدمات مشاورهای و پرورشی در دسترس افراد خصوصاً نوجوانان و جوانان قرار داشته باشد به وسیله راهنمایان و مشاوران آموزش دیده و مجرب قادر خواهند بود با شناخت خودشان و پی بردن به استعدادها، علایق، هدفها نیازهایشان و همچنین شناخت رشتههای تحصیلی و مشاغل مختلف و نیازهای جامعه در انتخاب رشته تحصیلی و شغل مناسب یاری شوند که در نتیجه از بسیاری از ضایعات که ناشی از انتخاب نادرست رشته تحصیلی و یا شغل میباشد و سازمانها دولتی یا خصوصی عهدهدار شوند.
خوب گوش دادن وسخن گفتن2ویژگی مهم وضروری برای دانشجوی رشته مشاوره است.یک مشاور باید بتواند با صبرو بردباری وآرامش درونی خود، فضای مناسبی برای مراجعه کننده ایجادکند وبه اواجازه دهد که خود را تخلیه کرده و    دغدغه های ذهنی خویش را بیان کند.یک مشاور خوب باید ازمسائل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی ومذهبی جامعه نیز اطلاع داشته باشد.
مشاوره دارای ابعاد مختلفی برای انتخاب رشته تحصیلی، ازدواج، شغل یابی، نحوه ارتباط دریک محیط صنعتی، نحوه ارتباط اعضای خانواده یا نحوه روبرو شدن با بحران های دوران نوجوانی وجوانی است.
امروزه شغل مشاوره یکی از شغل های تعریف شده در آموزش وپرورش است و هر مدرسه در مقطع متوسطه یا  پیش دانشگاهی حداقل نیاز به یک مشاور دارد. به همین دلیل با کمبود کارشناس در رشته مشاوره روبرو هستیم. در ضمن یک مشاور میتواند به غیر از آموزش وپرورش در بهزیستی، کمیته امداد، فرهنگسراها، مراکز بازپروری وزندان ها به کار مشاوره بپردازد.