مقدمه:
آنچه مردم به نام سیاست و مسائل سیاسی می‌شناسند با سیاست به مفهومی که در رشته علوم سیاسی مطرح است، تفاوت بسیار دارد. دانشجویان موفق این رشته نیز باید بدانند که در نهایت نه یک سیاستمدار بلکه یک سیاست‌شناس خواهند شد.
در واقع علوم‌سیاسی به بررسی اندیشه‌ها و نظریه‌های سیاسی و کارکرد آنها در عرصه جامعه می‌پردازد و رشته علوم‌سیاسی ارائه یکسری نظریه‌ها یا یکسری ابزارها و راهکارهایی است که بر اساس آنها هر جامعه شرایط و مشکلات حال را بررسی کرده و از پیش پا برمی‌دارد و برای حرکت‌ها و اقدامات بعدی ـ ترسیم فضا برای مسیر آینده ـ برنامه‌ریزی می‌کند همچنین از تجارب و دستاوردهای بشر که در طول تاریخ در عرصه اجتماع به دست آورده است، بهره می‌برد.
این رشته از سه شاخه عمده تشکیل می‌شود که عبارتند از:
دانش حکومت کردن و نهادهای سیاسی، نظریات سیاسی و روابط و سیاست بین‌الملل.
تعریف و هدف:
هدف از دوره کارشناسی رشته علوم سیاسی آموزش و پژوهش در علم سیاست می‌باشد و موضوع علم سیاست عبارتست از:
مطالعه و تحقیق پیرامون پدیده‌های سیاسی از جمله نهضتهای انقلابی و اشکال مختلف دولت و حکومت و رابطه قدرت و مبانی مادی و اخلاقی و اعتقادی هریک از آنها در زمانها و مکانهای مختلف و کشف روابط و پدیده‌های سیاسی و علل پیدایش آنها و مطالعه و تحقیق درباره اداره جامعه کشوری و روابط بین‌المللی است و هدف آموزش این علم عبارتست از:
1- اعتلای علم سیاست
2- اعتلای ارزشهای اصیل انسانی و پیداکردن امکان تفاهم با ملتهای دیگر بر اساس ارزشهای انسانی مشترک.
3- تربیت افراد کارآمد با توانائی علمی که قابلیت تجزیه و تحلیل مسائل سیاسی- اجتماعی ایران و جهان را داشته باشند و بتوانند در ارگانهای اجرائی کشور مثمرثمر واقع شوند.
4- تأمین نیروی انسانی موردنیاز وزارتخانه‌ها و مؤسسات و سازمانهای عمومی کشور به ویژه وزارت امور خارجه، وزارت کشور، وزارت آموزش و پرورش و آموزش عمومی.
برای رسیدن به اهداف فوق باید اصول زیر مورد توجه قرا گیرد:
الف- اصل آزادی تفکر و تبادل نظر دایمی میان معلم و دانشجو در تمام مراحل آموزش.
ب- مبادله گسترده اطلاعات علمی میان محافل آموزش و پژوهش داخلی و بین‌المللی.
ج- تعلیم و تعلم از سوی استاد و دانشجو، به نحوی که زمینه آموزش و پژوهش و تفسیر و تحلیل مسائل سیاسی و اجتماعی را در کلاس هرچه بیشتر فراهم سازد.
نقش و توانایی:
دوره کارشناسی علوم سیاسی براساس نیازهای جامعه تدوین شده است و فارغ‌التحصیلان این دوره علاوه بر توانائی علمی که قابلیت تجزیه و تحلیل مسائل سیاسی اجتماعی ایران و جهان را دارند می‌توانند در ارگانهای اجرائی کشور به تحقیق و حل مسائل ذیربط اشتغال ورزند. این دانشجویان آمادگی ادامه تحصیل در دوره کارشناسی ارشد و دوره‌های بالاتر را دارند.
داشتن شَم سیاسی و علاقه به مسائل سیاسی و برخورداری از دیدی عمیق و وسیع، ویژگی‌های لازم برای یک دانشجوی رشته علوم‌سیاسی است. همچنین دانشجوی این رشته باید فردی منطقی بوده و نظریاتش مستند به دلیل و مدرک باشد و ظرفیت بالایی داشته باشد تا در بمباران مسائل روزمره گیج نشود و عمق مسائل اجتماع را ببیند. دانشجوی علوم‌سیاسی لازم است با همه اقشار جامعه ارتباط داشته باشد تا بفهمد که مردم جامعه‌اش به چه فکر می‌کنند و نیازهای آنها چیست؟ دانشپذیران در صورتی در این رشته موفق می‌شوند که کتب تاریخی بخصوص تاریخ سیاسی را دوست داشته باشند و فلسفه را با علاقه بخوانند.
موقعیت شغلی در ایران :
در حال حاضر تعدادی از فارغ‌التحصیلان رشته علوم‌سیاسی در بخش‌های سیاسی و حقوقی سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها و همچنین در صدا و سیما مشغول به کار می‌باشند اما حدود 90% فارغ‌التحصیلان این رشته با مشکل اشتغال روبرو هستند. با این وجود اگر دانشجویی واقعاً علاقه‌مند بوده و در این رشته موفق و متبحر باشد و همچنین قلم خوبی داشته باشد از نظر شغلی مشکلی نخواهد داشت. اما متأسفانه بسیاری از دانشجویان شناخت و علاقه لازم را ندارند و در واقع نمی‌دانند که برای چه به این رشته آمده‌اند.