مهندسی کامپیوتر- نرم افزار

تعریف:
اصطلاح مهندسی نرم‌افزار بعد از سال ۱۹۶۸ شناخته شد. این اصطلاح طی کنفرانس «مهندسی نرم‌افزار ناتو ۱۹۶۸» (که در گارمیش آلمان برگزار شد) توسط ریاست کنفرانس F.L. Bauerمعرفی شد و از آن پس بطور گسترده مورد استفاده قرار گرفت.
مهندسی نرم‌افزار عبارت است از طراحی، برنامه نویسی، توسعه، مستندسازی و نگهداری نرم‌افزار  که این امور با بکاربستن روشهای فنی و عملی از علوم کامپیوتر، مدیریت پروژه، مهندسی، محدوده کاربرد، طراحی رابط، مدیریت تجهیزات دیجیتال و سایر زمینه‌ها انجام شدنی است.
کامپیوتر دارای دو جزء متفاوت سخت افزار و نرم افزار است. اجزای فیزیکی و قابل لمس کامپیوتر مانند مدارها و بردهای الکترونیکی سخت افزار نامیده می شوند.
نرم افزار در حقیقت روح و جان کامپیوتر است که به سخت افزار هویت می بخشد و اصولاً به برنامه ای گفته می شود که برای بکارگیری سخت افزار ساخته شده باشد.
 
نرم افزارها را می توان به دو رده کلی دسته بندی کرد که عبارتند از :
1-نرم افزارهای سیستمی
 2-نرم افزارهای کاربردی.
نرم افزارهای سیستمی برنامه هایی هستند که کامپیوتر برای فعال شدن یا سرویس دادن به آن نیاز دارد و به این دلیل از سوی سازندگان سیستم کامپیوتری عرضه می شوند و مهمترین آنها سیستم عامل، برنامه های سودمند و مترجم های زبان می باشد. نرم افزارهای کاربردی نیز برنامه هایی هستند که کاربر یا خود آنها را می نویسد یا شرکت های نرم افزاری آنها را تهیه کرده و برای فروش عرضه می کنند. این گونه برنامه ها معمولاً عمومیت برنامه های سیستم را نداشته و برای زمینه های مختلف مهندسی، علمی، تجاری، آموزشی، تفریحی یا طراحی نوشته می شوند.
 
توانایی های فارغ التحصیلان:
 فارغ التحصیلان این رشته، قابلیت ها و توانایی های زیادی دارند و چنانچه در مسیر مناسب هدایت شوند، قادر خواهند بود مشکلات زیادی را حل کنند. برخی از این توانایی ها به شرح زیر است:
 1- بررسی و شناخت نرم افزارها جدید و به کارگیری آنها.
2 - بررسی کمبودها و نیازهای نرم افزاری بخش های صنعت و خدمات و تدوین نیازهای آنها، امکان سنجی و تعیین ابزار و نیروی انسانی لازم برای رفع کمبودها.
3- تجزیه و تحلیل سیستم های کوچک و متوسط نرم افزاری و ارائه راه حل مناسب برای اجرای آنها.
4- طراحی مجموعه های کوچک و متوسط نرم افزاری و تولید طرح های اجرایی برای آنها.
5- اجرای طرح های کامپیوتری، نصب، آزمایش و آموزش آنها.
6- پشتیبانی و نگه داری سیستم های نرم افزاری شامل شناسایی خطاها، رفع خطاها و افزودن امکانات جدید به سیستم ها.
7- عیب یابی کامپیوترها و سیستم های کامپیوتری و رفع عیب ها.
8- شناسایی فنون جدید طراحی و ساخت کامپیوتر و ارزیابی و بکارگیری آنها.
 
آینده شغلی:
 برخی زمینه های اشتغال این رشته عبارتند از:
1- طراحی و تولید برنامه های کاربردی،سیستمی و نظایر آن برای مصارف مختلف
2- تولید برنامه برای اتوماسیون اداری،امورکاربردی نظیرحسابداری و مدیریت سازمانها و شرکتها
 3-تولید وب سایتها
4- تولید بانکهای اطلاعاتی و کاربرد آنها در برنامه های مختلف
 5- تولید برنامه های کنترل و نظارت بر عملکرد واحدهای صنعتی
 6- مدیریت شبکه های کامپیوتری
 7- طراحی وساخت برنامه های  خدمات اینترنت
8- تولید نرم افزارهای مالتی مدیا(چندرسانه ای) برای تبلیغات،تلویزیون و...
 9-حوزه های هنری،سینما،عکاسی،موسیقی ،طراحی...
 10-طراحی صنعتی و شبیه سازی .
11- مدیریت شبکه ها و بسترهای اینترنتی
12- تولیدنرم افزارهای موردنیاز برای  سیستم های مانیتورینگ کارخانجات
 13-پژوهش و نوآوری در بکارگیری روش های نوین در تولید نرم افزار
14- حضور در دانشگاهها و مراکز علمی و آموزشی بعنوان مدرس و  عضو هیئت علمی(اعم از کار پژوهشی یا تدریس)
15- تاسیس شرکت های خصوصی برای ارائه خدمات نرم  افزاری به سازمانهای دولتی و غیره
16- به کارگیری کامپیوتر برای اصلاح فرایند همه وسایل صنعتی
17- کار در شرکتهای بزرگ صنعتی و دولتی و خدماتی
18- آموزش مجازی
19-تولید سیستم های دولت الکترونیکی
20- به کارگیری هوش مصنوعی در سایر رشته ها
 و .........
امروز یک مهندس کامپیوتر اگر علاقه مند به کار باشد، هیچ وقت با مشکل بیکاری روبرو نمی شود. بخصوص مهندسین نرم افزار که فرصت های شغلی بیشتری داشته و برای کارکردن نیاز به امکانات و تجهیزات زیادی ندارد.  به همین دلیل در بعضی از کشورها، صادرات نرم افزار یکی از اقلام مهم صادراتی و ایجاد درآمدهای ارزی برای آن کشور است.

مهندسی کامپیوتر- سخت افزار

تعریف و هدف:
هدف از طی این دوره تربیت کارشناسانی است که در زمینه تحلیل، طراحی، ساخت و راه اندازی دستگاه ها و مجموعه های سخت افزاری جدید، بررسی و شناخت مجموعه های سخت افزاری و نرم افزاری موجود، نگهداری، عیب یابی و  تعمیر و اصلاح و توسعه فعالیت کنند.
مهندسی سخت افزار در مقطع کارشناسی به مطالعه و بررسی طراحی سخت افزاری  کنترل سخت افزاری و شبکه های کامپیوتری می پردازد.
رشته مهندسی کامپیوتر سخت افزار به طراحی و ساخت اجزای مختلف کامپیوتر و سیستم های کاربردی می پردازد و از آنجا که تصور زندگی روزمره بدون حضور کامپیوتر غیر ممکن می باشد اهمیت آن  مشهود می باشد.
در این رشته ابتدا با اصول پایه مدارهای الکتریکی و الکترونیکی آشنا می شوید. الکترونیک دیجیتال و مدارهای منطقی را می آموزید و سپس به صورت قدم به قدم با اجزای تشکیل دهنده ساختمان یک کامپیوتر آشنا می شوید.نحوه عملکرد حافظه،پردازشگر و دستگاههای ورودی و خروجی را می آموزید. معماری کامپیوتر و ارتباطات بین بخشهای مختلف را      فرا می گیرید، با تعدادی از زبانهای برنامه نویسی مهم آشنا می شوید.
روش طراحی سیستم های سخت افزاری را تمرین می کنید و مفاهیم شبکه های کامپیوتری ،اینترنت،ارتباطات و مباحث فنی آنها را یاد می گیرید.
علاوق بر مباحث فوق ،یادمی گیرید که چطور با استفاده از ریزپردازنده ها و دیگرقطعات  مداراتی بسازید که به کمک آنها فرایندهای صنعتی کارخانجات را کنترل کنید وکارها را به حالت اتوماتیک در آورید. قادر خواهید بود رباتهای مختلف بسازیدوبدین ترتیب در حوزه ی اتوماسیون صنعتی تسلط می یابید.
 
توانایی های فارغ التحصیلان
فارغ التحصیلان این مقطع، قابلیتها و توانایی های زیادی دارند و چنانچه در مسیر مناسب هدایت شوند، قادر خواهند بود مشکلات زیادی را حل کنند. برخی از ین توانایی ها به شرح زیر است:
1- بررسی و شناخت سخت افزارهای جدید و به کارگیری آنها.
2- بررسی کمبودها و نیازهای سخت افزاری بخش های صنعت و خدمات و تدوین نیازهای آنها، امکان سنجی و تعیین ابزار و نیروی انسانی لازم برای رفع کمبودها.
3- تجزیه و تحلیل سیستم های کوچک و متوسط سخت افزاری و ارائه راه حل مناسب برای اجرای آنها.
4-طراحی مجموعه های کوچک و متوسط سخت افزاری و تولید طرح های اجرایی برای آنها.
5- اجرای طرح های کامپیوتری، نصب، آزمایش و آموزش آنها.
6- پشتیبانی و نگه داری سیستم های نرم افزاری شامل شناسایی خطاها، رفع خطاها و افزودن امکانات جدید به سیستم ها.
7- عیب یابی کامپیوترها و سیستم های کامپیوتری و رفع عیب ها.
8- شناسایی فنون جدید طراحی و ساخت کامپیوتر و ارزیابی و بکارگیری آنها.
 
آینده شغلی:
برخی زمینه های اشتغال این رشته عبارتند از:
1- طراحی و ساخت و نوآوری در زمینه تولید تجهیزات تشکیل دهنده کامپیوتر ها
2- برنامه نویسی برای استفاده از امکانات سخت افزارها
3- اتوماسیون صنعتی(حوزه ای بسیار پرکاربرد به ویژه در ایران و البته همه ی کشورها)
4-طراحی و پیاده سازی شبکه های کامپیوتری
5- مدیریت شبکه های کامپیوتری
6- طراحی و نصب مراکز خدمات اینترنت
7-مدیریت شبکه ها و بسترهای اینترنتی
8- انتقال داده ها
9- طراحی و ساخت مدارات دیجیتال کاربردی
10- کاربرد تجهیزات سخت افزاری در کنترل تمامی صنایع
11-تولید سیستم های مانیتورینگ کارخانجات
12- پژوهش و نوآوری در بکارگیری روش های نوین در ساخت سخت افزار
13-حضور در دانشگاه ها و مراکز علمی و آموزشی بعنوان مدرس و عضو هیئت علمی(اعم از کار پژوهشی یا تدریس)
14-  تاسیس شرکت های خصوصی برای ارائه خدمات سخت افزاری به سازمان های دولتی و غیره
15- به کارگیری کامپیوتر برای اصلاح فرایند همه وسایل صنعتی
16- کار در شرکت های بزرگ صنعتی و دولتی
و .........